Niet alleen mensen zonder een beperking, maar ook mensen met een lichamelijk of verstandelijke beperking worden steeds ouder. Ook bij deze doelgroep treedt vergrijzing op. De zorg blijft zich verbeteren en velen van hen behalen vaak dezelfde leeftijden als mensen zonder beperking. Zij hebben echter wel een groter risico op bijkomende aandoeningen. Vanwege de beperking die zij hebben is het dan vaak lastig om deze aandoening kenbaar te maken. Daarom vereisen oudere mensen in de gehandicaptenzorg vaak meer zorgverlening. Signalering is hierbij een belangrijk punt.
Mantelzorg is in de meeste gevallen weggevallen omdat ouders vanwege de hoge leeftijd al overleden zijn wat ook de nodige vereenzaming met zich meebrengt. Zo zie je dat positieve ontwikkelingen in de gezondheidszorg ook weer voor nieuwe problemen kan zorgen. Gelukkig staat de technologie niet stil, ook niet in de zorgbranche. Er is steeds meer techniek beschikbaar die het werk van zorgverleners beter, makkelijker en lichter maken. In dit blog gaan we dieper in op trends en ontwikkelingen in de verstandelijke gehandicaptenzorg.
Als er iets positief geweest is aan het Coronatijdperk is het wel dat de technologische ontwikkelingen in een stroomversnelling zijn gekomen. We zijn met zijn allen gedwongen om terug te vallen op technologie die werken op afstand mogelijk maken en waarmee we – niet noodzakelijk -persoonlijk contact zoveel mogelijk kunnen vermijden. Zelfs de digibeten die het al die tijd voor zich uit wisten te schuiven, moesten eraan geloven. Hele werkwijzen zijn uit nood omgegooid en veelal hierdoor juist verbeterd. De kans is groot dat veel van die werkwijzen daarom blijvend zijn en dat is een goede zaak.
De technologische ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg volgen elkaar snel op. Zorginstellingen maken gebruik van robotica om cliënten meer zelfstandigheid te leren, een maatje te bieden en de kwaliteit van leven te verbeteren. Op veel gebieden is er al een robot die het leven van cliënten makkelijker en aangenamer kan maken. Denk bijvoorbeeld aan een sociale robot die spelletjes speelt en mensen vermaakt. Er zijn ook robots die mensen motiveren om te bewegen, te helpen met structuur aan te brengen in de dag, therapie bieden en zelfs te helpen in de huishouding. Een robot zal nooit de menselijkheid kunnen bieden waar ook gehandicapten behoefte aan hebben, maar het kan zeker gaten vullen.
Apps ontstaan om zorg op afstand te bieden, de gehandicaptenzorg te verbeteren en in te spelen op de vraag vanuit de zorgverleners en de cliënt. Naast speciale apps die gemaakt zijn om deze hulp te bieden, maakt de gehandicaptenzorg ook dankbaar gebruik van de main stream apps als facetime. Door een Smart Home in te richten kan voor sommigen zelfstandig wonen mogelijk gemaakt worden. Apparaten kunnen met de stem bediend worden en sensors en timers kunnen processen automatisch in gang zetten. Dat biedt uitkomst voor verstandelijk beperkte mensen die ook behoefte hebben aan enige zelfstandigheid. Het geeft aan de andere kant ook lucht aan hulpverleners die minder ingezet kunnen worden.
Artificial intelligence (AI) en Virtual Reality (VR) hebben voornamelijk voet aan grond gehad in de games branche, maar hebben ook de gehandicaptenzorg bereikt. Het grote voordeel van deze techniek is dat er een realiteit wordt nagebootst waarin alles kan. Het lijkt op de echte realiteit, maar hij is of aangepast (AI) of er wordt een nieuwe realiteit gecreëerd (VR). In deze dimensies kan alles zonder gevolgen geoefend worden. Er kan gewerkt worden aan angsten, vaardigheden, zelfvertrouwen en veel meer, zonder dat dat maar enige gevolgen heeft voor henzelf of anderen.
Alle ontwikkelingen en trends in de gehandicaptenzorg doelen maar op één ding: ervoor zorgen dat iedereen met een beperking mee kan doen in de samenleving en een betekenisvol leven kan leiden, ongeacht de zwaarte van de beperking. De kloof tussen mensen die wel meedoen in de samenleving en die niet meedoen blijft groeien. Niet alleen de gehandicaptenzorg moet actie ondernemen om die kloof zo klein mogelijk te houden, er mag ook een beroep gedaan worden op de samenleving. Mensen met een lichte verstandelijke beperking kunnen vaak goed meedoen met de samenleving. Voor mensen met ernstige gedragsproblemen en/of een ernstige beperking is een stuk lastiger hun levenskwaliteit hoog te houden en ze mee te laten doen met de samenleving. Buren, kennissen en familie zijn in hun leven enorm belangrijk om het gevoel te krijgen erbij te horen en ertoe te doen. Af en toe een praatje maken of helpen bij dagelijkse bezigheden zoals boodschappen doen kan al een wereld van verschil maken voor hen. Deze verantwoordelijkheid mag best gedeeltelijk bij de samenleving komen te liggen. Tezamen met de technologische ontwikkelingen en de aandacht van hulpverleners moet ook deze groep mensen kwaliteit van leven geboden kunnen worden.
– Myrthe Moet vertellen –
